Thanh long là một loại trái cây nhiệt đới giàu giá trị dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Nhiều bằng chứng cho thấy loại quả này có thể mang đến nhiều lợi ích sức khỏe đáng quý, chẳng hạn như bổ sung chất chống oxy hóa, ngăn ngừa ung thư và tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch cho cơ thể.
Thanh long là một loại quả mọc trên cây xương rồng Hylocereus, hay còn được gọi là nữ hoàng Honolulu – một loài cây có hoa chỉ nở vào ban đêm. Cây thanh long có nguồn gốc từ Trung Mỹ và miền nam Mexico. Hiện nay, quả thanh long được trồng chủ yếu ở các vùng nhiệt đới trên thế giới.
Nhìn bên ngoài, quả thanh long có màu hồng với những chiếc lá xanh trông giống như gai mọc lên thân quả. Phần ruột thanh long thường có màu trắng hoặc đỏ cùng với những hạt màu đen điểm xuyết. Mặc dù quả thanh long có thể trông khá kỳ lạ, nhưng hương vị của nó rất đặc trưng. Một số người đã mô tả hương vị của thanh long là sự giao thoa giữa quả kiwi, dưa hấu và lê.
Thành phần dinh dưỡng trong quả thanh long
Quả thanh long là một loại trái cây giàu dinh dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nó chứa một số lượng lớn các chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất, trong đó bao gồm:
- Vitamin C, khoảng 34,7mg vitamin C trong 100g (tương đương với khoảng 58% nhu cầu hàng ngày cho người lớn).
- Vitamin B, bao gồm vitamin B1, B2 và B3.
- Canxi, khoảng 10,6mg canxi trong 100g, giúp tăng cường xương và răng.
- Sắt, khoảng 0,5mg sắt trong 100g, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và cải thiện tuần hoàn máu.
- Chất xơ giúp tăng cường chức năng tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Một số chất chống oxy hóa chính có trong ruột thanh long, bao gồm:
- Flavonoid: Đây là một nhóm chất chống oxy hóa rất đa dạng, có tác dụng tăng cường sức khỏe não bộ và làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
- Hydroxycinnamates: Nhóm chất chống oxy hoá này được chứng minh là có hoạt tính chống lại căn bệnh ung thư.
- Betalains: Có chủ yếu trong phần ruột của quả thanh long đỏ. Những sắc tố màu đỏ đậm này có tác dụng trong việc bảo vệ các cholesterol xấu LDL của cơ thể khỏi nguy cơ bị hư hỏng hoặc oxy hoá.
Một số lợi ích của thanh long đối với sức khoẻ:
– Tăng cường miễn dịch tiềm năng
Loại trái cây này chứa nhiều flavonoid và vitamin C chống cảm cúm, rất tốt cho hệ miễn dịch. Thanh long cũng được xếp hạng cao trong danh sách các loại thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ các gốc tự do có hại.
Thậm chí còn có nhiều bước hỗ trợ hơn từ vitamin B1, B2 và B3, cũng như calci, phospho, sắt, protein, niacin và chất xơ, tất cả đều kết hợp với nhau để giữ cho hệ thống miễn dịch ở trạng thái tốt nhất.
– Trợ giúp tiêu hóa
Thanh long chứa một lượng chất xơ tốt, có thể giúp hệ tiêu hóa duy trì hoạt động bình thường và loại bỏ các vấn đề như táo bón và trào ngược axit. Một lý do khác khiến thanh long có lợi cho tiêu hóa là do các oligosaccharides có trong nó. Những oligosacarit này hoạt động như prebiotic, từ đó cải thiện sức khỏe đường ruột và tiêu hóa.
– Quản lý và phòng ngừa bệnh tiểu đường
Bên cạnh việc thúc đẩy quá trình tiêu hóa tốt hơn, chất xơ có trong thanh long còn có thể giúp ổn định lượng đường trong máu để duy trì kiểm soát đường huyết tốt hơn. Một mô hình động vật được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Dược lý lưu ý rằng thanh long giúp giảm căng thẳng oxy hóa, cho thấy rằng việc tiêu thụ nó có thể giúp ngăn ngừa một số vấn đề liên quan đến bệnh tiểu đường.
Không chỉ vậy, nghiên cứu sâu hơn xem xét lợi ích của thanh long đối với tình trạng kháng insulin ở chuột béo phì cho thấy ăn thanh long cũng có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường.
– Tăng cường sức khỏe tim mạch
Mô hình động vật được đề cập ở trên trên Tạp chí Nghiên cứu Dược lý học cho thấy thanh long có thể giúp giảm mức cholesterol LDL xấu đồng thời cải thiện cholesterol HDL tốt, khiến thanh long trở thành thực phẩm giảm cholesterol tuyệt vời.
Đừng quên những hạt đen nhỏ bên trong quả thanh long. Mỗi khẩu phần cung cấp một lượng lớn axit béo omega, có thể giúp giảm chất béo trung tính để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
– Giúp duy trì vẻ ngoài trẻ trung
Chất chống oxy hóa không chỉ tuyệt vời trong việc giữ cho bên trong cơ thể hoạt động tốt mà còn có tác dụng mạnh mẽ đối với sức khỏe làn da. Chất chống oxy hóa có tác dụng tốt trong việc giữ cho làn da căng và săn chắc, có thể giúp duy trì vẻ ngoài trẻ trung.
Ngoài ra, phospho trong trái cây còn giúp tăng cường khả năng chống lão hóa.
– Phòng chống ung thư tiềm năng
Thanh long chứa nhiều chất chống oxy hóa, bao gồm phyto albumin, vitamin C và lycopene. Những chất chống oxy hóa này có thể giúp trung hòa các gốc tự do có hại.
Đặc biệt, lycopene đã được chứng minh là có hiệu quả đặc biệt chống lại các tế bào ung thư. Trên thực tế, một số nghiên cứu cho thấy rằng ăn nhiều thực phẩm giàu lycopene có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt.
Đối với thanh long nói riêng, người ta đã phát hiện ra nó có đặc tính ngăn ngừa ung thư và chiết xuất thanh long có thể giúp chống lại ung thư vú. Các nhà nghiên cứu đánh giá “dữ liệu của chúng tôi chỉ ra rằng thanh long có tiềm năng điều trị chống lại bệnh ung thư vú”.
Các chất chiết xuất khác nhau từ trái cây đã được nghiên cứu, bao gồm betacyanin và anthocyanin, đã được chứng minh là có tác dụng gây độc tế bào và chống ung thư.
Một số tác dụng phụ khi ăn quả thanh long thường gặp
Nhìn chung, ăn quả thanh long là an toàn đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp hiếm hoi bị dị ứng thanh long. Các triệu chứng dị ứng do ăn quả thanh long thường bao gồm sưng lưỡi, nôn mửa, phát ban, nổi mề đay, ngứa và sưng tấy. Hãy ngừng sử dụng và nói chuyện với bác sĩ.
Nếu bạn ăn nhiều thanh long đỏ thì nó có thể khiến cho nước tiểu của bạn chuyển màu hồng hoặc đỏ. Những triệu chứng này không phải là điều đáng lo ngại, nước tiểu của bạn sẽ trở lại với màu sắc bình thường sau khi trái cây được đào thải ra khỏi cơ thể.
Bởi thanh long giàu chất xơ nên việc tăng lượng ăn đột ngột có thể gây ra các vấn đề như đầy hơi, táo bón và đau dạ dày. Đảm bảo tăng lượng chất xơ từ từ và kết hợp với nhiều nước để ngăn ngừa tác dụng phụ tiêu cực.
Cách chế biến quả thanh long
Trước khi mua quả thanh long, bạn hãy bóp nhẹ để kiểm tra, thanh long chín thường không quá mềm hoặc nhão. Bạn nên tránh chọn các quả có lá khô hoặc vết thâm vì đây là những dấu hiệu cho thấy quả đã quá chín. Trường hợp cảm thấy cứng khi ấn vào thì bạn nên để một vài ngày cho quả chín trước khi ăn.
Thanh long mới hái thì lượng Vitamin C còn nhiều nên có vị chua, rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên có người không thích vị chua này thì để đó, mấy ngày qua mới ăn, sẽ ngọt hơn. Đây là một vấn đề khẩu vị, nếu tất cả mọi thứ chúng ta ăn đều vì có lợi cho sức khỏe thì chúng ta phải ăn bổ chớ không thể ăn ngon được, từ thức ăn ngon chưa hẳn là bổ.
Thanh long chỉ có thể ăn phần thịt và bỏ vỏ. Bạn có thể kết hợp thanh long với các món salad trái cây kèm theo những loại quả nhiệt đới khác như xoài hoặc dứa. Ngoài ra, nước ép thanh long cũng có thể là một lựa chọn lý tưởng khác dành cho bạn.
Đối với phần thanh long còn dư lại sau khi ăn thì bạn có thể bảo quản chúng trong tủ lạnh tối đa 5 ngày hoặc đông lạnh tối đa 3 tháng.
Viện Nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho biết với hương vị ngọt, có thể hơi chua nhẹ, thanh long là một sự bổ sung tuyệt vời cho món salad, sinh tố. Thanh long cũng có thể được kết hợp với các loại trái cây khác và được sử dụng làm lớp phủ cho sữa chua và bột yến mạch, thậm chí còn có tác dụng tốt trong các công thức bánh và nước trái cây. Với các ứng dụng trong thực phẩm, thanh long còn được đưa vào mì tôm, bánh mì để tạo màu sắc bắt mắt và gia tăng hương vị cho các món ăn này.
